ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ : Η (ΤΟΠΙΚΗ) ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Οάνα Ιφτίμε - Αλέξανδρος Ιφτίμε

Απόσπασμα από το εξαιρετικό βιβλίο:

«ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ, Επιστήμη; Πίστη; Ιατρική; Μαγεία;»

 

Μερικοί ομοιοπαθητικοί αποδέχονται την πνευματοειδή θεωρία του Hahnemann, ενώ άλλοι προσπαθούν να αναπτύξουν επιστημονικές εξηγήσεις για τη δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων. Επει­δή είναι φανερό ότι σε υψηλές διαλύσεις τα ομοιοπαθητικά φάρμακα δεν περιέχουν οποιαδήποτε άλλα μόρια, εκτός από εκείνα του διαλύτου (νερού/αλκοόλης), οι υποστηρικτές της ομοιοπαθητικής προσπάθησαν να συνδέσουν τη δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων με άλλους υποτιθέμενους παρά­γοντες και όχι με τις αλληλεπιδράσεις με­ταξύ των μορίων της ιατρικής ύλης και του οργανισμού. Υπό αυτήν τη θεώρηση, οι υποστηρικτές της τοπικής δράσεως ισχυρίζο­νται ότι -δεδομένου ότι δεν έχουν απομείνει μόρια της ιατρικής ύλης στο ομοιοπαθητικό φάρμακο - πρέπει να είναι κάτι άλλο προσκολημμένο στο ομοιοπαθητικό  φάρμα­κο ή εγκεκλεισμένο σε αυτό, το οποίο του παρέχει τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Αντιθέτως, οι υποστηρικτές της μη τοπι­κής δράσεως ισχυρίζονται ότι τα αποτελέσματα του ομοιοπαθητικού φαρμάκου προέρχονται από τις συνθήκες της αλληλεπιδράσεως μεταξύ του φαρμάκου και του ασθενούς, στις οποίες περιλαμβάνονται η ομοιοπαθητική συμβουλή και ο επαγγελματίας (ομοιοπαθητικός). Δυστυχώς, όλες οι εξηγήσεις, που προσφέρονται και από τις δύο ομάδες, δεν είναι ούτε επιστημονικές ούτε λογικές.

 

Η (ΤΟΠΙΚΗ) ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Αυτή η θεωρία ισχυρίζεται ότι το δυναμοποιημένο νερό σχηματίζει μοριακά δί­κτυα («υγρούς κρυστάλλους») εγχαραγμέ­να με πληροφορία η οποία έχει «εξαχθή» από την ιατρική ύλη, πριν διαλυθή σε αυτό· η πληροφορία αυτή επιμένει ακόμη και σε εκείνα τα διαλύματα τα οποία δεν περιέχουν πλέον μόρια της ιατρικής ύλης. Θεωρείται ότι αυτά τα μοριακά δίκτυα εκδηλώνουν μακροχρόνια σταθερότητα και ότι οι θε­ραπευτικές ιδιότητες των ομοιοπαθητι­κών φαρμάκων οφείλονται στην παρου­σία αυτών των μοριακών δικτύων του νε­ρού. Ωστόσο:

 1)  Η έρευνα έδειξε ότι εξ αιτίας των εν­δογενών (φυσικών και χημικών) ιδιοτή­των τους τα μόρια του νερού δεν μπορούν να σχηματίσουν σταθερά μοριακά πλέ­γματα, δεδομένου ότι ο μέσος χρόνος ζωής των συνδέσεων των μορίων τού νερού είναι εξαιρετικά μικρός, 50 fempto-δευτερόλεπτα (ένα fempto-δευτερόλεπτο ισούται με 10¹⁵ δευτερόλεπτα, δηλαδή ίσος με το ένα εκατομμυριοστό τού ενός δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου)¹¹.

Ας θυμηθούμε, ότι η δυναμοποίηση συνίσταται στην κίνηση της φιάλης με το φάρ­μακο και στο ρυθμικό χτύπημά της επάνω σε στερεή επιφάνεια. Με άλλες λέξεις, η δυναμοποίηση δεν είναι τίποτε περισσότε­ρο από απλή μηχανική ανατάραξη (όπως ο Hahnemann έλεγε¹²). Το να συγκρατη­θούν τα δυναμοποιημένα μοριακά δίκτυα του νερού σε σταθερή μορφή (ενάντια στα φυσικά τους χαρακτηριστικά, τα οποία πα­ρεμποδίζουν τα μόρια αυτά από το να σχη­ματίζουν σταθερές διατάξεις) ισούται προς τον ισχυρισμό ότι η μηχανική κίνηση (δό­νηση) μεταβάλλει τις ενδογενείς ιδιότητες του νερού!

   Εκτός από αυτό, ο Hahnemann δεν προ­ωθούσε την ιδέα ότι το υγρό έφερε τις θε­ραπευτικές ιδιότητες του φαρμάκου· αντιθέτως, επέμενε στην ταχεία ξήρανση των κόκκων της λακτόζης κατά τη διάρκεια της παρασκευής του φαρμάκου. «Αυτό εί­ναι το φάρμακο πρώτου βαθμού δυναμοποί­ησης, με το οποίο πρώτα υγραίνουμε καλά μικρά σφαιρίδια ψιλής ζάχαρης, έπειτα το απλώνουμε γρήγορα πάνω σε απορροφητι­κό χαρτί, το ξεραίνουμε και το διατηρούμε μέσα σε καλώς βουλωμένο μικρό γυάλινο φιαλίδιο με την ένδειξη: δυναμοποίηση πρώ­του βαθμού (I). Από αυτό παίρνουμε ένα μόνο σφαιρίδιο για περαιτέρω δυναμοποί­ηση, το βάζουμε σε νέο φιαλίδιο (για να το διαλύσουμε με μία σταγόνα νερό) και μαζί με 100 σταγόνες καθαρό οινόπνευμα το δυναμοποιούμε κατά τον ίδιο τρόπο δονώντας το με 100 δυνατά χτυπήματα. Με αυτό το αλκοολούχο φαρμακευτικό υγρό διαποτίζουμε πάλι μικρά σφαιρίδια απλώνοντας τα γρή­γορα πάνω σε απορροφητικό χαρτί, τα απο­ξηραίνουμε και τα προστατεύουμε μέσα σε βουλωμένο φιαλίδιο από τη ζέστη και το φως της ημέρας, με την ένδειξη: δυναμοποίηση δεύτερου βαθμού (II). Και συνεχίζουμε έτσι με την ίδια επεξεργασία, μέχρις ότου ένα σφαιρίδιο διαλυμένο XXIX (29) φορές μαζί με 100 σταγόνες οινόπνευμα, δονούμενο με 100 χτυπήματα, σχηματίσει ένα αλκοολούχο φαρμακευτικό υγρό, με το οποίο υγραίνο­ντας και αποξηραίνοντας μικρά σφαιρίδια, αποκτούμε τον XXX (30^ο) βαθμό δυναμοποί­ησης»¹³.

Από την αποδοχή της παράλογης ιδέ­ας ότι η δυναμοποίηση απελευθερώνει κά­ποια φυσική ενέργεια, ακολουθούν άλλοι παραλογισμοί, όπως ότι η ενέργεια αυτή είναι ικανή να συγκρατή τα μόρια του νε­ρού με μία αφύσικη συμπεριφορά. Μία τέ­τοια (φυσική) ενέργεια θα ήταν «τυφλή» -όπως οποιαδήποτε φυσική ενέργεια-, δεν θα ήταν, δηλαδή, ικανή να «συγκρατή» τα μόρια τού νερού από τού να σχηματί­ζουν τυχαία σχέδια (μοριακών δικτύων) από τα οποία λείπει οποιοδήποτε «νόη­μα».

Προκειμένου να επάγουμε σχηματισμό των σχεδίων (μοριακών δικτύων του νερού) «που έχουν νόημα» (δηλαδή των σχεδίων, κάθε ένα από τα οποία αντιστοιχεί σε ορι­σμένο φάρμακο) απαιτείται ενημερωτική πληροφορία. Αυτό το γεγονός αναγνωρίζε­ται υπό μερικών εκ των ομοιοπαθητικών, οι οποίοι, οπωσδήποτε, χειρίζονται τα νοήματα της πληροφορίας και της ενέργειας με τις δι­κές τους θεωρήσεις: «Όσο περισσότερο διαλύ­εται τόσο ισχυρότερο είναι; Αυτό μπορεί να φαίνεται παράδοξο. Στην πραγματικότητα για (πολλά) χρόνια ουδείς ήταν βέβαιος για το πως δρούσαν τα (ομοιοπαθητικά) φάρμα­κα. Αλλά η πρόσφατη έρευνα έχει βοηθήσει στην εξήγησή του. Όταν κάτι διαλύεται σε νερό και κατόπιν δυναμοποιείται, τα μόρια του νερού σχηματίζουν συμπλέγματα. Ο χα­ρακτήρας των συμπλεγμάτων είναι ειδικός για κάθε ουσία. Περαιτέρω, αυτά τα συμπλέ­γματα μπορούν να μεταφέρουν σύνθετη πληροφορία και να κοινοποιούν αυτήν σε άλλα μόρια νερού. Το σχέδιο ενέργειας της αρχικής ουσίας επηρεάζει το νερό, και αυτό  το αποτέλεσμα μεταφέρεται μέσω κάθε μιας διαλύσεως»'⁴.

Έτσι, η υιοθέτηση των ομοιοπαθητι­κών θεωριών της δυναμοποιήσεως και της μνήμης του νερού οδηγεί στον ισχυρισμό ότι μία κανονική μηχανική ανατάραξη εί­ναι ικανή όχι μόνο να τροποποιήση τις εν­δογενείς ιδιότητες των μορίων του νερού, αλλά επίσης να εξάγη πληροφορίες από την ύλη!

Ακόμη, εάν θα μπορούσε να «εξαχθή» πληροφορία με τη μηχανική ανατάρα­ξη, τότε κάθε τι σε αυτόν τον κόσμο θα αναμειγνυόταν συνεχώς και τίποτε δεν θα μπορούσε να διατηρήση τα ιδικά του τυπικά χαρακτηριστικά. Από την άποψη της φυσικής (με όρους ενέργειας και δυνάμεως) ουδεμία απολύτως διαφορά υπάρχει μεταξύ δυναμοποιήσεως και των ποικίλων μέσων δια των οποίων το νερό αναταράσσεται έναντι διαφόρων πραγμάτων στη φύση!

Υπό αυτές τις περιστάσεις, το νερό των πο­ταμών, των λιμνών, των ωκεανών, και των θαλασσών θα έπρεπε να παρουσιάζη ιδιότητες «δανεισμένες» από βακτήρια, ψάρια, ερπετά, αμφίβια, πτηνά, θηλαστικά, φυτά, βράχους, βάρκες, ανθρώπινες υπάρξεις, που κολυμπούν σε αυτό ή απλώς το εγγίζουν και κάνουν μικρά κύματα με τα χέρια τους, και επίσης από οργανικά υλικά, τα οποία αποσυντίθενται, απορρίμματα και πολλά άλλα πράγματα, τα οποία βυθίζονται στο νερό.

Όλο το νερό στη γη θα ήταν ένα φάρμακο, το οποίο θα διέθετε τη δύναμη να επάγη συ­μπτώματα στον υγιή (για τον οποίον κάθε σταγόνα νερού θα ήταν επικίνδυνη...), αλλά και να θεραπεύη τον ασθενή. Δεδομένου του γεγονότος otl οι ασκούντες την ομοιο­παθητική επιμένουν στην εξατομίκευση της θεραπείας, τα νερά των ωκεανών της γης θα αποτελούσαν ένα σημαντικό κίνδυνο, σύμ­φωνα με τις ιδικές τους θεωρίες· ο κίνδυνος αυτός θα οφειλόταν στην τυχαία συλλογή χαρακτηριστικών από δείγματα υπάρξεων και πραγμάτων, τα οποία ήλθαν σε επαφή με αυτά.

Επίσης, εάν οι θεραπευτικές ιδιότητες των φαρμάκων επηρεάζωνται υπό της μη­χανικής αναταράξεως, τότε η μεταφορά των φαρμάκων δεν θα ήταν δυνατή χωρίς να τα επηρεάζη.

 2) Συνήθως, το ομοιοπαθητικό  φάρ­μακο δεν χορηγείται στον ασθενή υπό τη μορφή τού δυναμοποιημένου υγρού καθ' εαυτού, αλλά υπό τη μορφή κόκκων λακτόζης, που έχουν έλθει σε επαφή με σταγόνες του δυναμοποιημένου υγρού. Το φάρμακο που παρασκευάζεται με αυτόν τον τρόπο δεν καταναλίσκεται επί τόπου, αλλά εντός μικρότερου ή μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος, σύμφωνα με την θεραπευ­τική οδηγία. Έτσι, το νερό εξατμίζεται και ο ασθενής λαμβάνει προς κατάποση μόνο λακτόζη (ο Hahnemann ακόμη επέμενε εις την αποξήρανση των κόκκων). Αλλά, εάν οι θεραπευτικές ιδιότητες του (ομοιοπαθητικού) φαρμάκου υποθετικώς παρέχον­ταν υπό κάποιων «μοριακών δικτύων» στο νερό, τότε αυτές οι ιδιότητες θα εξα­φανίζονταν μετά την εξάτμιση του νερού. Επομένως, οι «ομοιοπαθητικοί» κόκκοι της λακτόζης δεν μπορούν να δρούν ως φάρμακο!

Περαιτέρω, εάν σύμφωνα με τις θεωρί­ες της ομοιοπαθητικής οι θεραπευτικές ιδι­ότητες αποκτώνται με τη δυναμοποίηση, τότε η λακτόζη δεν θα τις είχε αποκτήσει, δεδομένου ότι δεν έχει δυναμοποιηθή, αλλά μόνον έχει υγρανθή με σταγόνες τού υγρού φαρμάκου.

Επίσης, εάν οι θεραπευτικές ιδιότητες «κωδικοποιούνται» εντός μοριακών δικτύων, εμφανίζεται μία άλλη ανυπέρβλητη δυσχέ­ρεια, που αφορά στη μεταφορά αυτών των ιδιοτήτων από το δυναμοποιημένο νερό στη λακτόζη· η λακτόζη είναι στερεά εξ αιτίας των ενδογενών ιδιοτήτων των μορίων της, οι οποίες δεν επιτρέπουν σε αυτά να κινούνται τόσο εύκολα όπως εκείνα ενός υγρού. Ακό­μη, όμως, και εάν η λακτόζη είχε δυναμοποιηθή, ο ισχυρισμός ότι θα σχημάτιζε μοριακά δίκτυα, τα οποία φέρουν πληροφορία, είναι το ίδιο παράλογος, όπως στην περίπτωση του νερού, ή ακόμη περισσότερο παράλογος- θα σήμαινε, για άλλη μία φορά, το να ισχυρισθή κάποιος ότι η μηχανική ανατάραξη μπο­ρεί να μεταβάλλει τις ιδιότητες μιας ουσίας, σε αυτήν την περίπτωση εκείνες της λακτόζης. 

Περαιτέρω, η απορρόφηση της λακτό­ζης λαμβάνει χώρα στο λεπτό έντερο, αφού πρώτα διασπασθή σε δύο μικρότερα μόρια. Ακόμη και εάν η λακτόζη μπορούσε να σχηματίση «πληροφορημένα δίκτυα», αυτά θα καταστρέφονταν προ της εισόδου τους στην κυκλοφορία του αίματος. Ο οργανισμός θα  ερχόταν σε επαφή με το φάρμακο μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα και μόνο στο επί­πεδο του πεπτικού συστήματος (ακριβέστερα, στο επίπεδο των κοιλοτήτων του πεπτι­κού συστήματος, όχι στο επίπεδο των κυττά­ρων του), χωρίς να μπορή έτσι το φάρμακο να δράση στο σώμα.